هزینه حقوق و دستمزد یکی از اجزاء اصلی تشکیل دهنده بهای تمام شده تولید می باشد و هدف حسابداری صنعتی تعیین
بهای تمام شده تولید است.
هزینه حقوق و دستمزد در مؤسسات تولیدی و روشهای ثبت
به طور کلی زمانی که هزینه حقوق و دستمزد یکنفر کارگر در مؤسسات تولیدی پرداخت می گردد و از دیدگاه حسابداری ثبت زیر در حسابها انجام می پذیرد.
حساب کنترل حقوق و دستمزد بدهکار و حساب صندوق بستاکار می شود
و زمانی که این هزینه به حساب تولید منظور می گردد ثبت زیر در حسابها صورت می پذیرد.
حساب کالای در جریان ساخت بدهکار و حساب کنترل حقوق و دستمزد بستانکار می شود
مراحل حقوق و دستمزد و کنترل این هزینه در مؤسسات تولیدی
- شناخت تعاریف دستمزد و مستقیم و غیرمستقیم در تولید
- شناخت اجزاء و عناصر سیستم حقوق و دستمزد در مؤسسات تولیدی و وظایف آن
- شناخت مجموعه قوانین مرتبط با حقوق و دستمزد ( در بخش 2 ارائه شده است اول حقوق و مزایا سپس کسورات)
- شناخت روشهای کنترلی و محاسبه عناصر حقوق و دستمزد در مؤسسات تولیدی
- روشهای حسابداری هزینه حقوق و دستمزد در مؤسسات تولیدی
- روشهای پرداخت حقوق و دستمزد در مؤسسات تولیدی
- دستمزد و منظور از دستمزد مستقیم و غیرمستقیم
دستمزد تولید مبالغی است که در مقابل کار انجام شده تولیدی در یک مدت معین یا کار معین پرداخت یا تعهد یا پرداخت می گردد در فصول ابتدای کتاب در بحث طبقه بندی هزینه ها عنوان شد، هزینه دستمزد در مؤسسات تولیدی به دو گروه دستمزد مستقیم و غیرمستقیم تفکیک می گردد.
اشاره شد دستمزد کارگرانی که مستقیماً در ساخت کالا و محصول مشارکت دارند دستمزد مستقیم می باشد و یک مثال بارز این دستمزد، دستمزد کارگران جوشکار در یک مؤسسه تولیدی درب و پنجره فلزی می باشد و دستمزد نیروی کاری را که مستقیماً در ساخت کالا و محصول ( در مؤسسات تولیدی) اشتغال ندارند دستمزد غیرمستقیم گویند و برای نمونه می توان به دستمزد سرکارگران، سرپرستان و کارگران خدماتی واحد تولیدی یا افرادی که به تعمیر و نگهداری ماشین آلات در خط تولید اشتغال دارند اشاره کرد.
اجزا و عناصر سیستم حقوق و دستمزد در مؤسسات تولیدی
در یک مؤسسه تولیدی سیستم کنترلی حقوق و دستمزد به طور معمول متشکل از موارد زیر می باشد:
- دایره کارگزینی
- دایره ثبت زمان کار و اوقات کار
- دایره زمان سنجی
- دایره حسابداری حقوق و دستمزد
- دایره برنامه ریزی تولید
- دایره حسابداری بهای تمام شده
وظیفه دایره کارگزینی
واحد کارگزینی در هر مؤسسه وظیفه تهیه و تدوین دستورالعملها و آئین نامه های استخدامی پرسنل را با رعایت و مدنظر قراردادن قوانین کار و امور اجتماعی و سایر قوانین را بر عهده دارد و از طرفی وظایف دیگری را در ارتباط با پرسنل همچون آموزش، نحوه استفاده از مرخصی و تعیین شرح وظایف، نقل و انتقال پرسنل به سایر بخشهای مؤسسه و موارد مشابه را به عهده دارد.
وظیفه دایره زمان سنجی و منظور از زمان استاندارد و زمان عادی و انجام کار
وظیفه این دایره محاسبه زمان استاندارد برای ساخت یک واحد کالا و محصول می باشد. باید توجه داشته باشید زمان استاندارد و انجام کار بالحاظ شرایط فیزیکی و امکانات موجود تعیین می شود به این شکل که زمان هر حرکت را با بررسی حرکتهای لازم
برای تولید یک واحد کار را معین و با یکدیگر جمع نموده تا زمان استاندارد برای ساخت یک محصول بدست آید. بنابراین زمان سنجی یعنی تعیین و تجزیه و تحلیل و بررسی زمان استاندارد هر حرکت در ساخت یک واحد محصول.
زمان عادی انجام کار: زمان عادی انجام کار در واقع یک دوره زمانی است که برای انجام یک کار طبق روال عادی لازم است.
زمان استاندارد انجام کار: اگر به زمان عادی انجام کار اوقاتی به عنوان استراحت و تأخیرات احتمالی اضافه شود زمان استاندارد انجام کار حاصل خواهد شد.
اوقات استراحت و تأخیرات احتمالی + زمان عادی انجام کار= زمان استاندارد انجام کار